دانشجویانی که به خارج از کشور بورسیه می شوند و یا خودشان تمایل دارند ادامه تحصیلاتشان را در خارج از کشور بگذرانند، نیاز به ترجمه معتبر و صحیح مدارک تحصیلی شان دارند. برای انجام این کار نیاز به طی یک سری مراحل قانونی و انجام اقدامتی است که سعی کرده ایم در ادامه این نوشته به صورت خلاصه و البته تا حد امکان جامع، به آن اشاره کنیم. پس تا انتهای این نوشته همراه ما باشید.

۱- دریافت دانشنامه به همراه ریز نمرات و برگه تسویه حساب از دانشگاه محل تحصیل

دریافت دانشنامه

با توجه به نوع دانشگاه (سراسری، آزاد، پیام نور و …) مراحل و زمان آن متفاوت خواهد بود که می توانید جزئیات بیشتر آن را از دانشگاه محل تحصیل تان پیگیری کنید. نکته حائز اهمیت درباره دانشنامه این است که دقت کنید، اکثر دانشگاه ها قبل از صدور «دانشنامه» یک «گواهی موقت» پایان تحصیلات به شما می دهند. هر چند این گواهی داخل ایران معتبر است، اما خارج از ایران اعتباری ندارد و باید حتما دانشنامه دریافت کرده باشید.

ریز نمرات

مورد بعدی دریافت ریز نمرات است. ریزنمرات باید به صورت لاتین باشند؛ برخی از دانشگاه ها ریز نمرات لاتین می دهند و برخی هم نمی دهند. (در این صورت ریز نمرات باید ترجمه شوند). پس از دریافت ریز نمرات لاتین، باید آن را در دادگستری و وزارت خارجه به تایید برسانید.

برگه تسویه

با توجه به نوع دانشگاه خود و خدماتی که استفاده کردید، از جمله خوابگاه، وام دانشجویی و … نوع و مراحل تسویه حساب متفاوت است. نکته حائز اهمیت در این باره تسویه حساب دانشجویان دانشگاه های روزانه یا به اصطلاح دولتی است؛ چرا که آن ها به ازای استفاده رایگان از خدمات آموزشی، متعهد می شوند که معادل سنوات تحصیلی، در ایران کار کنند. با این حال حتما نیاز نیست که معادل آن کار کنید و می توانید هزینه تعهدتان را به دانشگاه نقدا پرداخت کنید و پس از دریافت رسید، برگه  لغو تعهد خدمت را دریافت می کنید. علاوه بر آن اگر شما در یکی از کاریابی های معتبر درخواست کار داده باشید و پس از ۶ ماه کاری پیدا نشده باشد، می توانید به دانشگاه محل تحصیل مراجعه کنید و بدون پرداخت هزینه برگه تعهد به خدمت را باطل کنید.

۲- تایید مدارک توسط مراجع ذی ربط

قبل از شروع فرایند ترجمه مدارک، اصالت مدرک شما به دلیل کسب اطمینان از جعلی نبودن باید توسط مراجع ذی صلاح تایید شود:

• تاییدیه مدارک تحصیلی غیر پزشکی صادره از دانشگاه های تابع وزارت علوم

پس از تایید اصل مدارک توسط آن وزارتخانه: معمولا به زمان زیادی نیاز ندارد و در همان مراجعه اول می توانید مدارک را با مهر تایید تحویل بگیرید. برای طی این مرحله نیز این امکان فراهم است که کس دیگری با کارت شناسایی شما به وزارت علوم مراجعه کند، ولی ترجیحا خود دانشجو این کار را انجام دهد بهتر خواهد بود.

آدرس: تهران – خیابان انقلاب، میدان فردوسی – خیابان شهید موسوی – جنب هتل اسکان، پلاک ۳۷ترجمه مدارک – تلفن: ۸۸۸۲۸۰۵۱

• تاییدیه مدارک تحصیلی پزشکی صادره از دانشگاه های تابع وزارت بهداشت، پس از تایید اصل مدارک توسط آن وزارتخانه

آدرس: شهرک غرب – بلوار فرحزادی – بلوار ایوانک غربی – خیابان سیمای ایران – امور فارغ التحصیلان داخل

• تاییدیه مدارک تحصیلی صادره از دانشگاه های آزاد اسلامی پس از تایید اصل مدارک توسط دفتر مرکزی آن دانشگاه

آدرس: خیابان پاسداران – نبش گلستان هشتم – انتهای خیابان اول – درب سمت چپ – تلفن ۹-۲۲۵۸۸۱۷۰

۳- ترجمه رسمی مدارک

گام بعدی ترجمه مدارک است. توجه کنید که هرکسی، حتی خودتان نمی توانید کار ترجمه را انجام دهید، چرا که نیاز به تایید ترجمه توسط مترجم رسمی است. بنابراین این کار را باید به یک دارالترجمه معتبر و رسمی واگذار کنید. البته انتخاب دارالترجمه معتبر و در عین حال با کیفیت کمی سخت است. بهتر است برای جلوگیری از مشکلات مربوط به ترجمه، قبل از انتخاب دارالترجمه کمی تحقیق کنید و یک دارالترجمه معتبر را برگزینید. استفاده از تجربه سایرین در انتخاب صحیح، مفید خواهد بود.

نکته مهم: توجه داشته باشید که حتما به دارالترجمه های معتبر مراجعه کنید؛ چرا که برای تایید مدارک ترجمه شده توسط دادگستری و وزارت امور خارجه، حتما باید مهر مترجم رسمی پای اسناد ترجمه خورده باشد.

اما چه مدارکی برای ترجمه رسمی به دارالترجمه باید تحویل دهید؟

• اصل مدارک ( دانشنامه و ریز نمرات)
• مدارک غیر دانشگاهی مانند شناسنامه و یا پاسپورت جهت احراز هویت و ثبت در مدارک (بستگی به دارالترجمه دارد)
• ارائه کپی از تمام صفحات سند یا مدرک مورد نظر (به تعداد نسخه‌های ترجمه مورد نیاز): البته برخی از دارالترجمه ها کپی از شما قبول نمی کنند و حتما خودشان باید کپی بگیرند.

چند نکته مهم در خصوص ترجمه مدارک تحصیلی

• قبل از تایید نهایی ترجمه حتما خودتان ترجمه اسناد را چک کنید. خصوصا مشخصات فردی و دانشگاهی. چرا که اگر در این بخش مشکلی رخ دهد به دردسر می افتید.
• اگر فکر می کنید در حین ترجمه نیاز به اصل مدارک خواهید داشت (تا اتمام ترجمه اصل مدارک در نزد دارالترجمه خواهد بود) قبلا هماهنگی های لازم را انجام دهید.
• توجه داشته باشید که برای هر برگ سند ترجمه شده باید مهر مترجم بر روی آن باشد. مثلا اگر ریز نمرات شما ۳ صفحه هست باید بر روی هر ۳ صفحه مهر مترجم باشد.
• با اینکه بسیاری از دانشگاه ها به ترجمه رسمی نیاز دارند، اما برخی نیز ترجمه شما را نیز قبول می کنند و حتما نیاز به ترجمه رسمی ندارند. توصیه اکید می کنیم قبل از شروع کار از دانشگاه مقصد، مدارک مورد نیاز آن ها را جویا شوید.
• همچنین اگر پشت مدارک شما – از جمله دانشنامه – مهر وزارت علوم یا هرجای دیگری باشد توجه داشته باشید که ترجمه شود. در غیر این صورت برخی از سفارت ها نظیر سفارت آلمان، به مشکل برمی خورید.

۴- تایید مدارک ترجمه شده توسط دادگستری و وزارت خارجه

این مرحله نیز مانند مرحله ترجمه، ممکن است مورد نیاز برخی از دانشگاه ها نباشد. به همین جهت مجددا تاکید می شود که قبل از هر اقدامی از دانشگاه مقصد، مدارک و مراحل مورد نیاز apply را جویا شوید.

اما قبل از ادامه توضیح این بخش ذکر این نکته مهم است که این مرحله بر اساس توضیحات چند دارالترجمه است و ممکن است کاملا صحیح و یا دقیق نباشد.

• تایید توسط دادگستری

ظاهرا کار اصلی دادگستری در مورد مدارک ترجمه شده فقط تایید مترجم است. بدین صورت که مدارک ترجمه شده شما را با یک مهر تایید، پلمپ می کند. به این نکته توجه کنید که قانونا فقط خود مترجم یا نماینده معرفی شده از سوی وی حق دارد کار ترجمه شده برای تایید به دادگستری ببرد؛ با این حال استثنا نیز وجود دارد و آن وقتی است که فوریتی در کار باشد. مثلا پرواز فوری داشته باشد، که در چنین حالتی با در دست داشتن بلیط پرواز خود شخص می تواند به دادگستری مراجعه کند. در نتیجه اگر فوریتی در کار نیست، حتما کار تایید ترجمه توسط دادگستری را به خود دارالترجمه بسپارید.

• تایید توسط وزارت خارجه

برخلاف مرحله قبل، در این مرحله خود شخص می تواند جهت تایید مدارک به وزارت امور خارجه مراجعه کند. در صورتی که وقت کافی برای این کار دارید، توصیه می کنیم جهت کاهش هزینه ها و جلوگیری از سواستفاده های احتمالی برخی از دارالترجمه ها در دریافت هزینه اضافه برای اناجم این بخش از کار، خودتان به وزارت امور خارجعه مراجعه کنید.

آدرس وزارت امور خارجه: خیابان سی تیر– نرسیده به چهارراه سرهنگ سخایی – کوچه انتخابیه – پلاک ۱ – اداره مترجمین – وزارت امور خارجه

ساعت کاری اداره مترجمین وزارت امور خارجه نیز از ۸ تا ۱۶ روزهای شنبه تا چهارشنبه می باشد. در جدول زیر هم می توانید جدول زمانی دریافت مدارک را ملاحضه کنید.

دریافت مدارک جهت تایید
تحویل مدارک تایید شده

۸ – ۹:۳۰
۱۴:۰۰

۹:۳۰ – ۱۱
۱۵:۳۰

۱۱ – ۱۵:۳۰
ساعت ۱۲ اداری روز بعد

نکته مهم درباره پلمپ مدارک

ظاهرا برخی از دانشگاه های مقصد به این مسئله حساسند که اگر مدرک کارشناسی و ارشد از دو دانشگاه متفاوت، اخذ شده باشد، در یک پاکت پلپ گردد. به همین جهت قبل از پلپ مطمئن شوید که مسئله ای در این مورد نباشد.

هزینه ها

با توجه به متغیر بودن نرخ هزینه ترجمه و همچنین نرخ پلمپ و تایید مدارک در وزارت علوم، دادگستری و وزارت خارجه در سال های مختلف، از ذکر تعرفه ها خود داری شده است.

جمع بندی

بر اساس مطلب فوق جهت اخذ پذیرش از دانشگاه های خارج از کشور باید ۴ اقدام انجام دهید.

اول: دریافت مدارک تحصیلی. دوم: تایید مدارک دریافت شده. سوم: ترجمه مدارک تحصیلی و مرحله آخر هم تایید مدارک ترجمه شده و پلمپ مدارک توسط مراجع قانونی ذی صلاح می باشد. با این حال حتما توجه داشته باشید که به مطالب موجود در این نوشته اکتفا نکتید و قبل از شروع روند کارتان، حتما از دانشگاه مقصد اطلاعات مورد نیازتان را دریافت کنید تا دچار مشکلات و تقبل هزینه های اضافی نشوید.